Xuất huyết não (chảy máu não) là một thể của bệnh tai biến mạch máu não (đột quỵ não).

Theo Bảng Phân loại quốc tế lần thứ 10 (ICD 10) của Tổ chức Y tế thế giới, thì xuất huyết não được xếp ở mục 161 và được phân loại chi tiết như sau:

• 161 – 0 – Chảy máu trong bán cầu đại não, dưới vỏ.

• 161.1 – Chảy máu trong bán cầu đại não, ở vỏ não

• 161.3 – Chảy máu ở thân não

• 161.4 – Chảy máu ở tiểu não

• 161.5 – Chảy máu ở trong não thất

• 161.6 – Chảy máu trong não nhiều ổ

• 161.7 – Chảy máu ở trong não khác

• 161.8 – Chảy máu trong não không phân biệt rõ

Vài nét sơ bộ về xuất huyết não

Tỷ lệ xuất huyết não chiếm từ 18 – 35 % trong đột quỵ não. Nam mắc nhiều hơn nữ (tỷ lệ 2/1), hay gặp ở người 45 – 60 tuổi. Bệnh xảy ra vào ban ngày hơn ban đêm, mùa lạnh nhiều hơn mùa nóng, nhất là những giai đoạn chuyển mùa và những lúc thời tiết thay đổi thất thường. Người ta cũng thấy trong mùa hè nóng nực, khi sử dụng điều hòa cũng nên tránh thay đổi đang từ phòng đang lạnh ra bên ngoài đột ngột… 

Trong cuộc sống cần lưu ý tránh hoặc hạn chế tối đa những sang chấn tâm lý (stress) vì những sang chấn này (thường mang tính cấp diễn) cũng có thể là yếu tố nguy cơ gây xuất huyết não. Bệnh cũng có thể xảy ra sau lao động nặng hay sau một quá gắng sức…

Nên trong thực tế, chúng ta thấy có những người đang “khỏe mạnh”, sau một suy nghĩ căng thẳng, buồn, vui về một điều gì đó xảy ra quá đột ngột, hay sau một sinh hoạt tình dục “quá mức”… thì bị đột tử không phải là hiếm gặp. Các thầy thuốc cũng đã có những khuyến cáo về những vấn đề này.

Nguyên nhân gây xuất huyết não

Hiện nay, nguyên nhân gây xuất huyết não các nghiên cứu vẫn chỉ ra chủ yếu là do cao huyết áp (theo GS. TS Nguyễn Văn Chương, PGS.TS Nguyễn Minh Hiện chiếm từ 60 – 75%) trong các thủ phạm gây bệnh này.

Thứ đến, là các nguyên nhân khác như:

•   Xuất huyết não do vỡ túi phồng động mạch, hoặc túi phồng động – tĩnh mạch.

•   Xuất não sau khi bị nhồi máu não.

•   Xuất huyết não do viêm động mạch và tĩnh mạch trong não.

•   Xuất huyết não tiên phát chưa rõ nguyên nhân.

Cơ chế bệnh sinh trong xuất huyết não

Cho đến nay, người ta thấy xuất huyết vẫn tồn tại hai giả thuyết, đã gọi là giả thuyết nghĩa là chưa có bằng chứng để chứng minh rõ ràng, nên các nhà khoa học vẫn dùng cả hai vì hai thuyết này đã bổ sung, hỗ trợ lẫn nhau để giải thích cơ chế bệnh sinh trong xuất huyết não. Vì vậy, các giả thuyết này của các tác giả châu Âu từ thế kỷ 19 cho đến nay mang tính chất kinh điển và vẫn nguyên giá trị.

• Thuyết vỡ các túi phồng vi thể của Charcot và Bouchard (năm 1868)

Thuyết này giải thích tình trạng cao huyết áp kéo dài do đó làm tổn thương chủ yếu các động mạch nhỏ có đường kính dưới 250 micron. Tại các động mạch này có sự thoái hóa Hyalin và Fibrin, làm giảm tính đàn hồi của thành mạch. Khi có sự gia tăng huyết áp, các động mạch này, nhất là các động mạch ở trung tâm tưới máu cho vùng bèo vân, đồi thị, nhân đậu, bao trong…, có những nơi phình to ra tạo ra các kích thước từ 0,5 đến 2 mm, gọi là các vi phình mạch Charcot và Bouchard.

Những túi phồng động mạch não có thể bị bẩm sinh, có thể được hình thành do tổn thương động mạch khi còn trong bào thai, khi ra đời túi phồng động mạch não có thể được to dần ra dưới áp lực của dòng máu và sự thoái hóa biến chất của các thành phần trong túi phồng, nên khi có sự gắng sức hoặc có cơn tăng huyết áp kịch phát, các phình mạch này có thể vỡ ra gây chảy máu não, thường người ta thấy vỡ ở đáy túi phồng nhiều hơn do vùng này mỏng nhất trong túi phồng động mạch.

• Thuyết xuyên mạch của Rouchoux (nặm 1884)

Thuyết này giải thích các hiện tượng : chảy máu não ở những vùng não mà trước đó đã bị nhồi huyết não –  do mạch máu trong vùng này không được nuôi dưỡng ( giải thích những trường hợp tại sao bệnh nhân bị nhồi huyết sau đó lại có thể chuyển thành xuất huyết não)  nên mạch máu này bị thoái hóa và hoại tử. Đến khi tuần hoàn máu não đã được tái lập trở lại, máu chảy vào các mạch đã bị tổn thương, lúc đó hồng cầu sẽ thoát ra ngoài thành mạch, tổ chức não xung quanh mạch máu não đã bị hoại tử, không còn sự vững chắc của thành mạch như trước, nên khi có cơn cao huyết áp, các mạch máu ở đây sẽ trở nên dễ vỡ, nên sinh ra ổ chảy máu trong lòng ổ nhồi huyết não.

Đặc điểm lâm sàng của xuất huyết não

Về lâm sàng tùy theo vị trí giải phẫu vùng não bị xuất huyết mà có các triệu chứng khác nhau và có đặc điểm riêng đặc trưng cho từng vùng như : xuất huyết vỏ não, xuất huyết vùng bao trong và các nhân xám trung ương, xuất huyết tiểu não, xuất huyết vùng thân não v.v

 Ở đây, chúng tôi xin chỉ nêu đặc điểm lâm sàng chung của xuất huyết não.

• Thường xảy ra ở người đã lớn tuổi có tăng huyết áp, có thể có các yếu tố nguy cơ đi kèm như sau một gắng sức, sau stress (thường mang tính cấp diễn), sau uống rượu nhiều…

• Khởi phát bệnh mang tính đột ngột.

• Rối loạn ý thức đột ngột, thường hôn mê sâu.

• Liệt nửa người, rối loạn thần kinh thực vật trầm trọng, rối loạn cơ tròn ( ỉa đái không tự chủ)…

Khám, xét nghiệm cận lâm sàng xuất huyết não

• Chụp cắt lớp vi tính sọ não (CT – Scanner): có vùng đậm tăng tỷ trọng, giúp ta phân biệt xuất huyết não với nhồi máu não.

• Chụp cộng hưởng từ não (MRI): thấy được các hình ảnh bệnh lý rõ ràng hơn so với chụp CT não, đặc biệt trong các trường dị dạng mạch máu não và tắc động mạch não.

• Xét nghiệm dịch não tủy: đa số các trường hợp có máu không đông.

• Chụp động mạch não: thường sử dụng sau giai đoạn cấp tính, để xác định các dị dạng mạch não, chỉ định điều trị phẫu thuật, hoặc điều trị can thiệp nội mạch.

Điều trị xuất huyết não

Chú ý : vận chuyển bệnh nhân phải nhẹ nhàng, nếu không sẽ làm xuất huyết não nặng lên do lại tiếp tục chảy máu. Đây là bệnh cấp cứu phải chuyển đến bệnh viện để được các thày thuốc có kinh nghiệm chữa trị.

Tiến triển

• Đa số bệnh xuất huyết não là nặng, bệnh nhân sẽ diễn biến ngày càng nặng dần , có thể tử vong. Nếu không bị tử vong thì di chứng để lại cũng nặng nề về liệt nửa người và tâm thần ( lú lẫn, hôn mê…).Nếu bệnh nhân qua được không tử vong, thì thời gian để chữa trị cũng còn kéo dài hàng quý, có khi hàng năm…

• Một số trường hợp ổ xuất huyết nhỏ, triệu chứng lâm sàng nhẹ nhàng như liệt nhẹ, rối loạn ý thức nhẹ, bệnh nhân có thể hồi phục sau một vài tuần.

Tiên lượng: Nhìn chung là nặng.

Tiên lượng còn phụ thuộc nhiều yếu tố như  có được điều trị đúng và kịp thời ngay từ đầu hay không ? tuổi tác cao, huyết áp tăng cao và có những cơn cao huyết áp kịch phát, rối loạn ý thức nặng nề …là những chứng cứ để tiên lượng không tốt cho bệnh nhân. Theo thống kê của thế giới cũng như Việt Nam : trong tháng đầu tỷ lệ tử vong do xuất huyết não từ 62 – 63 % (PGS.TS Nguyễn Xuân Thản).

Lời kết

Xuất huyết não là một bệnh nguy hiểm, triệu chứng lâm sàng và tiến triển nặng, tử vong cao, nếu qua được tử vong thường để lại di chứng nặng nề về thần kinh và tâm thần, khả năng hồi phục phải lâu dài và rất hạn chế, bệnh nhân còn có thể nguy cơ tái phát xuất huyết trở lại, rất nguy hiểm đến tính mạng.

Vì vậy, mọi người không có gì khác là phải đề phòng các yếu tố nguy cơ của xuất huyết não nói riêng và đột quỵ não nói chung để làm sao bệnh không xảy ra, muốn làm được điều đó là do ý thức tự giác phòng bệnh của mỗi một người mà các thầy thuốc khuyên nên thực hiện ngay khi còn trẻ, đừng để đến lúc “ mất bò mới lo làm chuồng” thì đã muộn và có khi quá muộn.

Theo Tổ chức Y  tế thế giới (WHO): Các yếu tố nguy cơ trong tai biến mạch máu não được chia làm 2 loại; loại thứ nhất xác định chắc chắn nó là nguyên nhân gây tai biến mạch máu não ( như cao huyết áp, xơ vữa động mạch… ); loại thứ hai có thể là yếu tố nguy hiểm như : tiểu đường, thừa cân, béo phì, tăng độ kết dính của tiểu cầu, nghiện rượu, nghiện thuốc lá, tăng Lipid máu, tăng axit uric trong máu, nhiễm khuẩn, stress, yếu tố di truyền v.v

(Bài viết được biên tập lại một phần để phù hợp với đọc giả)

Nguồn: TS.BSCC Ngô Quang Trúc/ Yhocbandia.vn

Tổng quan vấn đề

Các bệnh thoái hóa thần kinh như bệnh Alzheimer (AD), bệnh Parkinson (PD), bệnh đa xơ cứng (MS) dẫn đến tế bào thần kinh chết dần, kèm theo mất chức năng nhận thức và rối loạn chức năng cảm giác. Gần đây, những căn bệnh này liên quan đến các nguyên nhân đa yếu tố khác nhau, các vấn đề xã hội và tài chính. 

Thuốc chống viêm không steroid (NSAID) có thể làm giảm nguy cơ phát triển AD. Các bệnh lý viêm, stress oxy hóa, apoptosis, rối loạn chức năng ty thể và các yếu tố di truyền dẫn đến thoái hóa tế bào thần kinh trong bệnh Parkinson (PD). Người ta đã báo cáo rằng quá trình peroxy hóa lipid có thể phá hủy tế bào thần kinh cholinergic ở AD và tế bào thần kinh dopaminergic trong PD. Hoạt động chống oxy hóa của não thấp so với các mô khác đã làm cho mô não dễ bị tổn thương do oxy hóa. 

Đặc tính cụ thể

Đặc tính làm thuốc của C. sativus (nghệ tây)

• Điều trị rối loạn nhận thức
• Thư giãn cơ trơn
• Đặc tính chống co giật và chống bệnh Alzheimer
• Điều trị trầm cảm nhẹ đến trung bình

Nigella sativa (hạt thì là đen)

• Tác dụng chống oxy hóa mạnh
• Bảo vệ đối với tổn thương thận
• Cải thiện đáng kể sự thiếu hụt nhận thức về không gian, khả năng học tập và suy giảm trí nhớ
• Viêm khớp dạng thấp (RA)

Coriandrum sativum L. (Rau mùi)

• Chiết xuất hạt của C. sativum được sử dụng trong kem dưỡng da và dầu gội đầu
• Kháng khuẩn và chống thấp khớp
• Giảm chứng mất ngủ, lo âu
• Tăng thời gian tương tác xã hội
• Chất chiết xuất này làm giảm thời gian co giật do trương lực và cho thấy hoạt động chống co giật đáng kể; kéo dài thời gian khởi phát co giật vô tính. 

Thymus vulgaris (T. Vulgaris – cỏ xạ hương)

• Gia vị để tăng thêm hương vị đặc biệt cho món ăn;
• Chống oxy hóa, kháng khuẩn, chống ho, chống co thắt và long đờm
• Giải lo âu ở chuột
• Chống lại độc tính của alfatoxin
• Chứng suy giảm nhận thức do amyloid β hoặc scopolamine ở chuột

Curcuma longa (C. longa) – nghệ vàng 

Tác dụng ức chế PD

Tiểu kết

Tác dụng trên của các loại gia vị được cho là:

• Giảm các cytokine gây viêm cũng như tăng cường các cytokine chống viêm
• Ức chế hoạt động của acetylcholinesterase và giảm mức MDA
• Chống viêm, chống oxy hóa và điều hòa miễn dịch

Nguồn: Bác sĩ Hoàng Sầm/ yhocbandia.vn

Động kinh là một trong những chứng rối loạn não phổ biến. Khoảng 150.0000 người được chẩn đoán mắc bệnh này mỗi năm ở Mỹ, nhưng các bác sĩ không phải lúc nào cũng có thể tìm ra được nguyên nhân. Trên thực tế họ không thể xác định được chính xác nguyên nhân của một nửa số trường hợp bị động kinh.

Khi không tìm được lý do chứng động kinh của bạn, thì đó được gọi là chứng động kinh do “mật mã”.

Đôi khi các bác sĩ có thể xác định nguyên nhân của chứng động kinh hoặc nguyên nhân não có thể gây ra nó. Hầu hết mọi người mắc bệnh động kinh khi còn nhỏ hoặc sau 60 tuổi. Tuy nhiên, bạn có thể mắc bệnh này ở mọi lứa tuổi.

Các nguyên nhân phổ biến nhất gây động kinh bao gồm :

1.Lịch sử gia đình

Gen đóng một phần quan trọng, có khi tới 40% tổng số các trường hợp động kinh xảy ra do người mắc bệnh có cấu tạo di truyền, khiến họ có nhiều khả năng mắc bệnh động kinh hơn.

Không chỉ có 1 gen đằng sau chứng động kinh. Trên thực tế, một số chuyên gia cho rằng có thể tới 500.

Nếu bạn có cha mẹ hoặc anh chị em bị mắc chứng động kinh, bạn có nguy cơ mắc bệnh cao hơn ở những người không có tiền sử gia đình mắc bệnh động kinh. Các bác sĩ chưa biết nó được di truyền như thế nào, nhưng họ cho rằng nó có thể liên quan đến một đột biến gen ảnh hưởng đến các tế bào thần kinh trong não. Nhưng cũng có thể người có đột biến gen này nhưng không bao giờ bị động kinh.

Các chuyên gia cho rằng có sự kết hợp giữa di truyền và một số yếu tố khác nữa, chẳng hạn như tình trạng sức khỏe, có thể là nguyên nhân.

2. Chấn thương đầu hoặc não

Các chấn thương vào đầu hoặc não hoặc có thể gây co giật, đôi khi chúng “bỏ đi”, nếu đúng như vậy thì bạn không bị động kinh. Tuy nhiên, nếu chúng tiếp tục, đó là dấu hiệu cho thấy bạn mắc chứng động kinh sau chấn thương. Nó cũng có thể xảy ra trong khi sinh, bạn có thể không bị động kinh cho đến khi bị chấn thương sọ não – đôi khi nhiều năm sau đó.

3. Các tổn thương về não

Hầu hết các trường hợp động kinh ở những người > 35 tuổi xảy ra do tổn thương não sau đột quỵ, thậm chí sau phẫu thuật não.

Các vấn đề não khác có thể gây chứng động kinh bao gồm:

+ Khối u não

+ Các vấn đề về mạch máu não như xơ cứng động mạch não.

+ Đột quỵ

+ Bệnh Alzheimer

+ Bệnh xơ cứng củ, một tình trạng di truyền có thể gây ra sự phát triển trong não.

4. Bệnh truyền nhiễm

Các tình trạng do nhiễm vi rút hoặc vi khuẩn cũng có thể gây bệnh động kinh. Đặc biệt nếu chúng lây nhiễm sang não của bạn. Một số thủ phạm phổ biến là :

+ AIDS

+ Viêm não do vi rút

+ Viêm màng não

5. Rối loạn phát triển

Nó có thể được gây ra bởi cách bộ não tự phát triển trong bụng mẹ. Một số rối loạn làm tăng nguy cơ mắc bệnh động kinh, bao gồm :

+ Hội chứng Down

+ Chứng tự kỷ

+ U xơ thần kinh, một tình trạng di truyền gây ra các khối u không phải ung thư phát triển trên các lớp phủ thần kinh.

6. Tổn thương trước, trong hoặc ngay sau khi sinh

Bất kỳ vấn đề nào đối với sự phát triển của não khi còn trong bụng mẹ hoặc ở giai đoạn đầu đều làm tăng nguy cơ mắc bệnh động kinh. Tổn thương não có thể xảy ra với trẻ trong bụng mẹ vì nhiều lý do, bao gồm :

+ Nhiễm trùng ở mẹ

+ Dinh dưỡng kém

+ Quá ít Oxy

Nếu có vấn đề trong khi sinh, hoặc nếu đứa trẻ sinh ra bị dị tật não, điều này cũng có thể dẫn đến chứng động kinh.

(Dịch và soạn theo WebMD, tháng 7/2019)

Nguồn: TS.BSCC Ngô Quang Trúc/ Yhocbandia.vn

Bệnh Parkinson là một bệnh có rối loạn phức tạp, được cho là ảnh hưởng đến một triệu người ở Hoa Kỳ. Nó phổ biến ở người lớn tuổi, ảnh hưởng đến 10% người trên 80 tuổi. Mặc dù hầu hết các triệu chứng có thể được quản lý về mặt y tế, nhưng hiện tại vẫn chưa có cách chữa đặc hiệu.

Người ta ước tính có khoảng 2/3 trong số những người bị Parkinson phấn đấu để có được một giấc ngủ chất lượng. Trên thực tế, các vấn đề về giấc ngủ ngày càng được công nhận là một dấu hiệu ban đầu tiềm ẩn của bệnh Parkinson.

Mất ngủ ở bệnh nhân Parkinson là yếu tố gây nguy cơ làm suy giảm nhận thức; Và suy giảm nhận thức chính nó được biết là làm trầm trọng thêm rối loạn giấc ngủ.

Ngoài ra, rối loạn giấc ngủ ở bệnh Parkinson tác động tiêu cực đến sự tỉnh táo vào ban ngày và chất lượng cuộc cuộc sống, không chỉ cho bệnh nhân mà cho cả những người chăm sóc bệnh nhân.

Hiểu được mối tương tác phức tạp giữa bệnh Parkinson và giấc ngủ là một bước quan trọng để đạt được chất lượng giấc ngủ tốt hơn cho bệnh nhân Parkinson.

Tại sao bệnh nhân Parkinson lại khó ngủ?

Mặc dù bị run ban ngày (tức là run lúc thức); Nhưng bệnh nhân Parkinson không bị run khi ngủ. Tuy nhiên, bản thân bệnh Parkinson và các thuốc được sử dụng để điều trị bệnh Parkinson có thể làm phát sinh một số vấn đề về giấc ngủ, dẫn đến mất ngủ và buồn ngủ quá mức vào ban ngày.

Bệnh nhân có các triệu chứng về rối loạn vận động, có thể gặp khó khăn khi điều chỉnh tư thế ngủ để bệnh nhân cảm thấy thoải mái khi ngủ. Một số bệnh nhân khác có thể gặp phải tình trạng buồn bã về ban đêm khi cố gắng đi vào giấc ngủ. Đây có thể là do tác dụng không mong muốn khi sử dụng thuốc điều trị bệnh này hoặc do bệnh nhân bị suy giảm nhận thức.

Đổi lại, buồn ngủ quá mức vào ban ngày (EDS) có thể gây ra hậu quả của việc ngủ không ngon giấc vào ban đêm. Nó cũng có thể được kích hoạt bởi thuốc điều trị. Bệnh nhân Parkinson bị EDS có thể có nguy cơ bị tai nạn cao hơn và không thể thực hiện các hoạt động như vận hành xe cơ giới một cách an toàn.

Thường mất ngủ đi liền với lo lắng và trầm cảm, nó có thể là một yếu tố góp phần gây ra các vấn đề về giấc ngủ ở những người bị bệnh Parkinson. Vì lý do đó, các bác sĩ thường tìm kiếm các rối loạn sức khỏe tâm thần ở bệnh nhân Parkinson, những người có vấn đề về giấc ngủ.

Mối quan hệ giữa bệnh Parkinson và giấc ngủ

Hiện nay, vẫn còn chưa rõ giấc ngủ kém có làm cho các triệu chứng bệnh Parkinson trầm trọng hơn hay không? Hay các triệu chứng bệnh Parkinson trầm trọng hơn có gây ra sự ngủ kém hay không?. Trong nhiều trường hợp, nó có thể là một trường hợp hai chiều, với mỗi cái lại làm trầm trọng thêm cái kia.

Giấc ngủ rời rạc và thiếu ngủ dường như khiến não dễ bị tổn thương hơn bởi stress oxy hóa (Stress Oxy hóa hiểu theo nghĩa đơn giản là các chất Oxy hóa chiếm ưu thế hơn so với các chất chống Oxy hóa bảo vệ cơ thể – do cơ thể sinh ra), có liên quan đến sự phát triển của bệnh Parkinson. 

Bệnh Parkinson thường không được chẩn đoán cho đến khi bệnh nhân đã phát triển triệu chứng về rối loạn vận động đầy đủ, lúc đó một phần đáng kể tế bào não đã bị tổn thương. Nếu chất lượng giấc ngủ kém; Hoặc bị rối loạn giấc ngủ sẽ báo trước sự phát triển của các triệu chứng Parkinson, những điều này có thể hữu ích trong việc chẩn đoán sớm bệnh.

Cần có thêm nhiều thời gian để nghiên cứu làm rõ mối quan hệ nhiều mặt giữa bệnh Parkinson và giấc ngủ. Hiểu rõ hơn về mối quan hệ này có thể cung cấp cho các chuyên gia y tế có cơ hội duy nhất để sàng lọc những cá nhân có nguy cơ và có thể làm trì hoãn sự phát triển của bệnh.

Rối loạn giấc ngủ liên quan đến bệnh Parkinson

Ngoài các vấn đề về giấc ngủ khác, các bệnh nhân Parkinson dường như dễ mắc một số trạng thái giấc ngủ nhất định.

Gián đoạn nhịp điệu: Dopamin giảm có thể làm thay đổi đáng kể chu kỳ ngủ – thức của cơ thể. Sự gián đoạn nhịp sinh học này có thể làm mất lịch trình ngủ của họ, dẫn đến chứng mất ngủ và buồn ngủ ban ngày.

Rối loạn hành vi giấc ngủ REM: Rối loạn hành vi giấc ngủ REM là một trong những rối loạn giấc ngủ  phổ biến nhất ở bệnh nhân Parkinson (ảnh hưởng khoảng 50% số bệnh nhân). Rối loạn này khiến bệnh nhân Parkinson thực hiện “ước mơ” của họ, mặc dầu bệnh nhân không nhận thức được hành vi này. Các rối loạn về hành vi tác phong của họ có thể chuyển thành các hành động bạo lực như đánh bạn tình khi đang ngủ.. Không giống như mộng du, những người bị rối loạn hành vi giấc ngủ REM thường nhớ những giấc mơ của họ và mô tả chúng một cách sống động. Rối loạn hành vi giấc ngủ REM thường bắt đầu  nhiều năm trước khi bệnh Parkinson được chẩn đoán, và dường như là một yếu tố nguy cơ làm suy giảm nhận thức nghiêm trọng hơn.

Ngừng thở khi ngủ do tắc nghẽn: Những người bị chứng ngừng thở khi ngủ do tắc nghẽn (OSA) phải thở gấp nhiều lần làm gián đoạn chất lượng giấc ngủ, thường kèm theo ngủ ngáy và thở hổn hển. Những người bị Parkinson thường có biểu hiện tắc nghẽn đường hô hấp trên, bệnh phổi hạn chế và các yếu tố khác góp phần làm tăng nguy cơ phát triển OSA.

Hội chứng chân bồn chồn: Hội chứng chân bồn chồn được đặc trưng bởi sự thôi thúc không thể cưỡng lại để di chuyển chân, đặc biệt là khi nghỉ ngơi. Rối loạn giấc ngủ này làm ảnh hưởng đến từ 30% – 80% những người bị bệnh Parkinson và thường xuất hiện rất sớm khi bệnh. Một số nhà nghiên cứu đưa ra giả thuyết rằng sự đồng xuất hiện của bệnh Parkinson và hội chứng chân không yên có thể liên quan đến việc cơ thể thiếu Dopamin.

Tiểu đêm: Thường xuyên đi tiểu đêm hoặc tiểu đêm ảnh hưởng đến đa số bệnh nhân Parkinson ở một mức độ nào đó. Mặc dù về mặt kỹ thuật không phải là những rối loạn giấc ngủ; Nhưng việc đi tiểu đêm thường xuyên sẽ làm giảm chất lượng giấc ngủ và có thể dẫn đến giấc ngủ rời rạc, ít phục hồi hơn.

(Dịch và soạn theo Sleep Foundation; Được viết bởi Danielle Pacheco; Đánh giá y tế bởi Tiến sĩ John DeBanto, ngày 23 tháng 10 năm 2020)

Nguồn: TS.BSCC Ngô Quang Trúc/ Yhocbandia.vn

Bệnh Parkinson (PD), hoặc đơn giản là Parkinson là một rối loạn thoái hóa lâu dài của hệ thần kinh trung ương, ảnh hưởng chủ yếu đến hệ thống vận động – hiện nay chưa có thuốc đặc trị. Sau quá trình nghiên cứu và thử nghiệm lâm sàng bác sĩ Hoàng Sầm đã tìm giải pháp bằng việc kết hợp hạt đậu miêu, rau cần núi và chất Rynchophylin có trong gai của cây câu đằng bạch thược, sầm ngọt; thạch tùng thân gập.

Parkinson (PD) là bệnh rất khó chữa, liệu pháp thay thế bằng cách cung cấp chất dopamin từ đường uống ban đầu có vẻ khả thi, nhưng càng về sau ngày càng kém hiệu quả. Trong dịp đại dịch covid -19 dopamin hiếm và đắt, mỗi vỉ levodopa 30 viên, một biệt dược của dopamin có những tháng có thể có giá tới 800k. 

Rất không may chị kết nghĩa của tôi lại mắc bệnh này, mỗi ngày 1 viên Levodopa, rồi mỗi ngày 2 viên cũng không làm cho chị rời được khỏi cái xe lăn. Chị không thể tự đứng cho vững, không thể di chuyển bằng đôi chân của mình vì 2 chân cứ díu vào nhau và không sao nhấc chân lên được. Chị là N.T.C, nhà thuần nông, ở Phủ Lỗ, Sóc Sơn, Hà Nội, chồng là anh T thương binh chống Mỹ loại nặng. Khi còn trẻ một tay chị đảm đang lo cho chồng đau yếu, nuôi con học hành đã khó. Từ năm 70 tuổi đã mắc bệnh này, nay sang tuổi 75 bệnh càng nặng, tự sinh hoạt còn khó khăn, kinh tế eo hẹp, chủ yếu trông vào chút tiền thương binh của anh – hoàn cảnh gian nan gấp bội.

Bệnh Parkinson (PD), hoặc đơn giản là Parkinson là một rối loạn thoái hóa lâu dài của hệ thần kinh trung ương, ảnh hưởng chủ yếu đến hệ thống vận động – hiện nay chưa có thuốc đặc trị. Các triệu chứng thường xuất hiện từ từ và khi bệnh nặng hơn, các triệu chứng ngưng vận động trở nên phổ biến hơn. 

Các triệu chứng ban đầu rõ ràng nhất là run, cứng nhắc, vận động chậm chạp và đi lại khó khăn, người chúi về trước, vấn đề về nhận thức và hành vi cũng có thể xảy ra. Sa sút trí tuệ do bệnh Parkinson trở nên phổ biến trong giai đoạn tiến triển sau đó. Trầm cảm và lo lắng xảy ra ở hơn một 1/3 số người bị bệnh này. Các triệu chứng khác bao gồm các vấn đề về giác quan, giấc ngủ và cảm xúc. Các triệu chứng vận động chính được gọi chung là “parkinsonism”, hoặc “hội chứng parkinson”.

Là nhà nghiên cứu chuyên nghiệp, đã nhiều lần tôi đặt vấn đề nghiên cứu cách chữa bệnh parkinson này, nhưng Viện trưởng Viện y học bản địa Việt Nam, Tiến sỹ thần kinh Ngô Quang Trúc đã nhiều lần gàn tôi. Là chuyên gia cao cấp chuyên ngành thần kinh, tiến sỹ Trúc không phải không có lý, ông cho rằng đã trải qua hơn 204 năm, kể từ năm 1817 khi Bác sĩ James Parkinson mô tả bệnh này trong cuốn sách An Essay on the Shaking Palsy đến nay ngoài bổ sung Dopamin hoặc ức chế iMAO hoặc cấy điện cực não sâu thì không còn gì khác. Cả 200 năm này hiệp hội parkinson thế giới, hiệp hội thần kinh thế giới còn chẳng có phát kiến gì mới huống hồ là mấy cây thuốc nam, thuốc bắc, lá lẩu … tin chắc cũng không thể làm gì được với bệnh này và vậy cũng là thường.

Đã nhiều đêm, nhiều tháng tìm trên các trang website uy tín của nước ngoài, các tạp chí khoa học, các nghiên cứu thảo mộc với bệnh này, nhưng dường như không có hiệu quả gì nhiều. Bởi vì chưa ai chứng minh được có thảo mộc nào chống được sự thoái hóa của protein alphasynuclein ở sinap thần kinh hoặc tẩy sạch được protein thoái hóa này dưới dạng thể Levy giữa tiền sinap của tế bào dopaminecgic và hậu sinap; cũng chưa có chứng minh nào cho thấy thảo mộc tăng sinh được chất dopamin ở tế bào dopaminecgic.

Sự miệt mài là không giới hạn, cái gì đến rồi sẽ phải đến, vào một đêm tốt trời năm 2020 tôi tìm thấy 1 tài liệu của các tác giả Iran đăng trên trang web ncbi.nlm.nih.gov. Đây là trang thông tin công nghệ y sinh vì sức khỏe cộng đồng của quốc gia Hoa kỳ, chuyên trang đăng các đề tài khoa học trên thế giới. Bài báo nói về 1 đề tài nghiên cứu có đối chứng, làm mù đôi có vẻ khả tín. Tài liệu này nói về nghiên cứu chữa bệnh PD bằng hạt đậu miêu, rau cần núi và chất Rynchophylin có trong gai của cây câu đằng.

Kết hợp với lý luận đông y chúng tôi dùng thêm 1 số thuốc noãn can làm mềm cơ như bạch thược, sầm ngọt; 1 số cây kích thích tiền sinap như thạch tùng thân gập … để thiết kế bài thuốc mới. Viên thuốc được đóng với hàm lượng hoạt chất tan trong cồn là 500mg/viên.

Ở giai đoạn dò liều, tuy các dược liệu đều đã có trong dược điển, không độc, nhưng cần tìm được liều nào tác dụng tốt nhất. Do khá thiếu tự tin nên chúng tôi do bắt đầu từ liều 1500mg//24h đến 4500mg/24h trên người có thân trọng trung bình. Sau vài bệnh nhân, bằng các kĩ năng có sẵn, chúng tôi thấy liều tấn công nên là 4500m/24h và liều củng cố nên là 3000mg/24h, liều duy trì khoảng 2000mg/24h.

Do chưa có kinh nghiệm nên chúng tôi mới nhận thử lâm sàng 9 bệnh nhân tuổi dưới 65 theo cách thức mù đơn với giả dược, các bệnh nhân này đáp ứng tốt với phương thuốc này. Các triệu chứng liệt cứng, đi lệt sệt, chân díu vào nhau, người chúi về phía trước giảm hẳn, các triệu chứng run chân tay, môi miệng run lập bập được cải thiện rõ rệt.

Một vài bệnh nhân từ khi phải dìu, nay tự đi vững và đã bắt đầu tập đi xe đạp trở lại; các triệu chứng trầm cảm, thờ ơ, bàng quan, nét mặt vô cảm cũng theo đó được cải thiện. Đặc biệt có bệnh nhân tên Trần văn Cầu, 1962, Tân Đức, Phú Bình được Ông Lương y Thắng (sinh 1946 – ĐT 0348797374) đưa lên khám hôm 11 tháng 11 năm 2021. Qua khám xét thấy bệnh nhân đi lại khó khăn, con trai phải dìu từ ô tô vào phòng khám và dìu đi bậc tam cấp. Chỉ mới 15 ngày sau bệnh nhân đã đi vững, đi xe đạp và chưa đầy 1 tháng điều trị đã bắt đầu vào sân chơi được bóng chuyền hơi, tiến triển tốt không ai ngờ tới.

Sau 6 tháng theo dõi, sự tự tin rằng ở bài thuốc chưa xảy ra tình trạng kháng thuốc như levodopa, theo đó chúng tôi tính nhận thêm những bệnh nhân tuổi cao hơn, xem liệu đáp ứng thuốc còn tốt không? những bệnh nhân trên 70 tuổi được cân nhắc, và Chị N.T.C chính là nhân vật đó. Vì theo lẽ thường, tuổi càng cao đáp ứng điều trị sẽ càng kém, trong khi chị đã điều trị Levodopa nhiều năm và đã kháng thuốc hoàn toàn.

Tối mồng 3 tháng 12 năm 2021, tôi đi từ Thái Nguyên xuống thăm chị, cả nhà rất mừng, nhưng chị không ra chào hỏi được, đang phải nằm bệt, chân tay run lẩy bẩy. Anh nhà phải bế lên xe lăn để đưa ra phòng khách, xã giao xong tôi đề nghị chị uống thuốc nam này với liều lượng 500mg x 9v mỗi ngày chia 3 lần vào 8h-14h-20h; riêng hôm nay uống liền 9 viên đi, dặn dò xong, do đường xa tôi xin phép anh chị về luôn.

Sáng hôm sau, vào lúc 9h thấy chị gọi, tôi rất hồi hộp, chị nói: chị thấy tốt hơn đấy, có khi thuốc này được đấy em ạ, chị đứng được, người mềm hơn, chân không díu vào nhau nữa, nhấc được chân rồi.

Cứ như vậy sáng nào chị em tôi cũng thăm hỏi và thông báo cho nhau, bệnh tiến triển tốt từng ngày, đến hôm này mới uống hết 45 viên mà đã đi được từ buồng ra nhà vệ sinh, ra phòng khách và đang tập ra ngoài sân. Làm thầy thuốc 38 năm, mỗi khi bệnh nhân khỏi hoặc đỡ là niềm vui của người thầy thuốc, nhưng lần này tôi vui hơn vì dường như nghiên cứu của chúng tôi đã đi đúng hướng. Với loại bệnh PD, cả Việt Nam và thế giới đang còn bó tay thì chí ít người bệnh trong tương lai có thể sẽ có thêm 1 lựa chọn.

(Bài viết được biên tập lại một phần để phù hợp với độc giả!)

Nguồn: Bác sỹ Hoàng Sầm/ Yhocbandia.vn

Nhận định về thị trường quà tết 2023

Cứ vào dịp cuối năm, với truyền thống hiếu nghĩa, yêu thương nhau và để bày tỏ tình cảm chân thành, sự biết ơn, người Việt thường trao gửi đến nhau những món quà Tết ân tình. Nhưng khác với các năm trước, năm nay chúng ta phải tiếp tục đối mặt với đại dịch covid-19 với các biến thể phức tạp, nguy hiểm và rất nhiều dịch bệnh khác như bệnh đậu mùa khỉ, sốt xuất huyết, Adenovirus,…. khiến người dân quan tâm hơn đến sức khỏe và gặp biến động rất lớn về túi tiền. Nhiều người lao động thất nghiệp trong thời gian dài hoặc bị giảm thu nhập nặng, nhiều doanh nghiệp lao đao, vẫn phải chật vật gồng gánh hậu quả để lại. Tất nhiên, dù hiện tại mọi việc đã đi vào ổn định nhưng nhìn chung thu nhập đều của người dân đều sẽ bị giảm đi nhiều so với các năm trước đó. Vì vậy, thay vì những món quà xa xỉ, đắt tiền, hào nhoáng, xu hướng quà tết năm nay sẽ thiên về những món quà hữu ích, thiết thực, tốt cho sức khỏe, phù hợp với mọi đối tượng và có chi phí hợp lý, vừa túi tiền.

Theo khảo sát, đã có rất nhiều đơn vị quảng cáo về các sản phẩm quà Tết. Các mặt hàng nhập ngoại cũng có như thịt xông khói, phô mai,… Các đặc sản vùng miền như giò chả Ước Lễ, thịt trâu gác bếp, bánh tét, nem chua, tỏi Lý Sơn,….cũng được nhiều người yêu thích và lựa chọn. Những sản phẩm này có đặc điểm chung là rất đa dạng, phong phú, giá cả hợp lý và cũng rất thiết thực. Tuy nhiên lại rất khó kiểm soát chất lượng, khó bảo quản, khó đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm và quan trọng là nếu để biếu Tết thì hơi kém sang, thiếu tinh tế. Bởi vậy, chọn được món quà Tết đúng ý người tặng, vừa ý người nhận không hề đơn giản, luôn là mối quan tâm hàng đầu với mọi người và các doanh nghiệp mỗi dịp cuối năm. 

Món quà Tết 2023″ Chuẩn bài” và tinh tế

Với đường bờ biển dài trên 3.260km, đứng đầu ở các nước Đông Dương, Việt Nam không chỉ gây ấn tượng mạnh mẽ bởi vẻ đẹp tự nhiên thuần khiết biển xanh, cát trắng, nắng vàng mà còn khiến thực khách ấn tượng với các món đặc sản biển thơm ngon khó cưỡng, đầy đủ dinh dưỡng, rất thích hợp để làm quà tặng ngày Tết. Thấu hiểu điều đó và mong muốn nâng cao văn hóa ẩm thực dân tộc, công ty BAVABI – Công ty hàng đầu về chế biến hải sản đã sáng tạo nên những sản phẩm độc đáo như ruốc ngao 2 cồi, ruốc hàu, ruốc cá thu, các loại bánh phồng tôm từ hàu, tôm,….

Nguyên liệu để sản xuất ra những sản phẩm này đều được nuôi tự nhiên tại bờ biển Vân Đồn, Quảng Ninh – Nơi có môi trường biển sạch, giàu dinh dưỡng, đảm bảo điều kiện tốt nhất cho việc sinh trưởng, phát triển và mang đến chất lượng thịt cao nhất. Sau đó, công ty BAVABI sẽ sử dụng công nghệ chế biến sâu đạt tiêu chuẩn quốc tế để giữ lại tối đa hương vị thơm ngon và giá trị dinh dưỡng quý giá từ những nguyên liệu này. Sản phẩm đảm bảo không sử dụng hóa chất, mì chính và chất bảo quản. Đồng thời, để sử dụng được lâu dài, BAVABI đã áp dụng công nghệ thanh trùng dưới nhiệt độ 100 độ C sau khi đóng hộp. Phương pháp này sẽ ngăn chặn được vi khuẩn, nấm mốc tấn công ruốc, giúp bảo quản ruốc tốt hơn với thời gian lên tới 6 tháng.

Đặc biệt, trong dịp Tết 2023, BAVABI đã kết hợp với công ty GROW GREEN AZ để tạo nên những set quà Tết đặc biệt, vừa sang trọng, tinh tế, lịch sự, vừa đảm bảo sức khỏe và giá trị dinh dưỡng, rất phù hợp với xu hướng chung trong năm nay. 

Một số set quà tiêu biểu, đang được đông đảo khách hàng tin tưởng lựa chọn như:

• Set quà Tài lộc hoặc set Bình an với sản phẩm là 3 hộp ruốc của BAVABI, rất phù hợp với gia đình có nhiều trẻ nhỏ hoặc người cao tuổi.
• Set quà may mắn gồm 2 hộp ruốc và 1 phồng tôm vị hàu, cực kỳ phù hợp với không khí ngày Tết.
• Set An khang bao gồm 3 hộp Hàu Biển OB, rất thích hợp để tăng cường sinh lý cho nam giới, giúp quý ông khỏe mạnh, dẻo dai, sung mãn trong năm mới.
• Set Như ý gồm 3 hộp Zlove, phù hợp với phái đẹp để “cô bé” lúc nào cũng thơm hồng, se khít như thuở đôi mươi.

Tất cả các set quà Tết của BAVABI cùng công ty GROW GREEN AZ đều được bố trí hợp lý, thiết kế tinh tế, hiện đại mà vẫn lưu giữ những nét đẹp truyền thống đặc trưng, giúp nâng cao giá trị set quà cũng như tâm thế của người tặng quà. Đặc biệt, chúng tôi cam kết, 100% sản phẩm đều đã được Bộ Y tế kiểm nghiệm, an toàn tuyệt đối, không tác dụng phụ và đã được cấp phép lưu hành trên toàn quốc nên đảm bảo về chất lượng và độ tin cậy.Các bạn có thể tham khảo thêm về các set quà Tết thiết thực, đáng “đồng tiền bát gạo” tại đây: lasen.com.vn/quatheky hoặc liên hệ hotline 0967.384.300 để được tư vấn chi tiết hơn.